همان طور که در مطالب قبلی هم گفته شد بتن یکی از مهمترین بخش های هر پروژه ساختمانی است و کیفیت آن تاثیر زیادی بر ساختار کلی سازه دارد. برای اطمینان از کیفیت بتن، آزمایشاتی قبل و بعد از بتن ریزی انجام می شود. پس از بتن ریزی در قسمت های خاصی عملیات کرگیری صورت می گیرد که هدف اصلی آن نمونه برداری از بتن مورد نظر می باشد. کرگیری بتن به فرآیندی اطلاق می شود که طی آن قطعات بتن با استفاده از ابزار مخصوصی مانند کرگیر از سطح بتن جدا شده و برای آزمایش به آزمایشگاه برده می شود. این کار برای بررسی خواص مکانیکی، شیمیایی و فیزیکی بتن و همچنین ارزیابی کیفیت بتن مورد استفاده قرار می گیرد. این کار با استفاده از ابزار و تجهیزات خاص انجام می شود و نیاز به مهارت فنی و دانش استانداردها و روش های آزمایشگاهی دارد.
منظور از کرگیری بتن چیست؟
کرگیری بتن (concrete core drilling) در واقع عمل جداسازی قسمتی از میانه یک مقطع است که در مهندسی عمران برای مقاطع مختلف از جمله قطعات بتنی و آسفالتی استفاده می شود. برش های دایره ای در دیوارها و دال ها را کرگیری بتنی می نامند و می توانند به دلایل مختلفی انجام شود. برای ایجاد بازشو در دیوارها و دال ها به دلایلی مانند عبور لوله ها، کابل های برق و تلفن و سایر تجهیزات، اغلب لازم است برش‌های دایره ای شکل داشته باشیم. ایجاد این بازشو ها برای لوله ها و سیم ها مستلزم سطوح عاری از گرد و غبار و تمیز است که به مرور زمان به تجهیزات آسیب نرساند. در محدود کردن ارتعاشات نیز باید دقت بیشتری شود. گاهی اوقات کرگیری بتن در ساختمان هایی که تجهیزات حساس نصب می شود انجام می شود. همچنین می توان از آن برای آزمایش و تجزیه و تحلیل وضعیت بتن موجود استفاده کرد.
کرگیری از سطح مشکوک همچنین امکان آزمایش مقاومت فشاری را فراهم می کند. علاوه بر این، کرگیری بتن اغلب برای بازیابی نمونه های سنگ در تحقیقات زیرسطحی مورد نیاز است. برای بررسی دقیق خواص سنگ در زیر یک سازه مشخص، همیشه نیاز به تجزیه و تحلیل فونداسیون است.
هدف از کرگیری بتن چیست؟
هر پروژه ای که از سازه بتنی استفاده می کند به افراد و ابزارهایی از جمله کرگیری نیاز دارد. زمانی که یک سازه بتنی برای نصب لوله یا سیم کشی در سازه نیاز به حفاری داشته باشد، به عملیات کر گیری نیاز داریم. علاوه بر این، کرگیری بتنی سوراخ های کاملاً صاف و صیقلی را در دیوارها، کف و سقف ایجاد می کند. همچنین می توان از حفره ها برای کانال های لوله، سیستم های اطفاء حریق، خطوط عبور و سیم های تلفن و غیره استفاده کرد. البته در برخی موارد برای آزمایشات بتن نیاز به نمونه برداری مانند کرگیری بتنی است. بنابراین قسمت دایره ای شکل از سازه جدا شده و به آزمایشگاه منتقل می شود. سپس آزمایش های ویژه ای روی نمونه انجام می شود.
فرایند کرگیری بتن چگونه است؟
دستگاه‌های کرگیری بتن، که برای برداشتن نمونه های استوانه ای بتن استفاده می شوند، با الماس، یکی از سخت ترین مواد شناخته شده طراحی شده اند. در این دستگاه ها از الماس به عنوان عنصر اصلی برش در مته ها استفاده می شود، زیرا ساخت مته تمام الماس به دلیل ارزش بالای الماس بسیار گران است. دستگاه‌های دریل کرگیری در مدل های الکتریکی، بادی، و هیدرولیکی تولید می‌شوند. این دستگاه ها، به ویژه دستگاه های مدرن، به طور خودکار کار می کنند. به راحتی بر روی دیوار نصب می شوند و 360 درجه می چرخند تا قسمت بتنی را برش دهند. قطر این استوانه برش داده شده با توجه به نیاز کاربر متفاوت است.
در فرایند کرگیری، دستگاه می تواند لوله هایی با قطر 10 میلی متر تا 180 سانتی متر را از بتن برش دهد. برای تثبیت پایه های دستگاه کرگیر بر روی سطح، سوراخ هایی در بتن بسته به موقعیت افقی یا عمودی سطح ایجاد می شود. برخی از دستگاه ها بدون نیاز به پیچ خود سفت می شوند. پس از نصب صحیح پایه، موتور اصلی دستگاه نصب می شود.
نکات با اهمیت عملیات کرگیری
در زیر به نکات کلیدی هنگام کرگیری بتن اشاره می کنیم:
-
- استفاده از تجهیزات ایمنی: همیشه از تجهیزات ایمنی از جمله عینک ایمنی، ژاکت یا روپوش محافظ، دستکش محافظ و کفش ایمنی ضد لغزش استفاده کنید. همچنین در صورت لزوم از کلاه و ماسک گرد و غبار استفاده کنید.
- بررسی ویژگی‌های بتن: قبل از شروع کار، خواص بتن مورد نظر را بررسی کنید. اطمینان حاصل کنید که بتن برای کرگیری مناسب است و تا حد امکان اطلاعات بیشتری در مورد مقاومت و چگالی بتن داشته باشد.
- بررسی نقشه‌ها و مختصر مطالعه: نقشه ها و طرح های مربوط به کرگیری بتن را به طور خلاصه مرور کنید. این به شما کمک می کند تا درک بهتری از این عملیات داشته باشید.
- انتخاب مغزه مناسب: مغزه‌های بتنی را با اندازه و نوع مناسبی برای پروژه خود انتخاب کنید. اطمینان حاصل کنید که مغزه ها کاملا تمیز و سالم هستند.
- موقعیت دقیق مغزه‌گیری: محل دقیق کرگیری را با دقت تعیین کنید. برای این کار از ابزارهای ظریفی مانند سطح‌کش و میخ‌نگاری استفاده کنید.
- استفاده از ابزار مناسب: برای مغزه گیری بتن از ابزار و ماشین آلات مناسب استفاده کنید. این شامل میخ‌گیری و ماشین‌های نصب میخ می‌شود.
- کنترل ژولان: مطمئن شوید که هسته در مغزه صحیح و مطابق با نیاز سازه نصب شده است. کنترل ژولان و عمق مغزه‌گیری بسیار بااهمیت است.
- بازدید مرتب از اتصالات: در طول عملیات کرگیری، برای اطمینان از دقت و استحکام، به طور منظم از اتصالات مغزه با بتن بازدید کنید.
- نظافت و دفترچه راهنما: پس از اتمام کار، محل کار را کاملا تمیز کنید و از نگهداری مناسب مغزه ها و ابزار مطمئن شوید. همچنین دفترچه راهنمای دستگاه را بخوانید و دستورالعمل ها را دنبال کنید.
- آموزش و مهارت: اگر نیاز به آموزش مهارت های کرگیری بتن دارید، خود را آماده کنید و تجربه کافی برای مراقبت از ایمنی و کیفیت کار کسب کنید.
سخن پایانی
کرگیری بتن یکی دیگر از فعالیت هایی است که بر روی سطوح سخت بتنی انجام می شود. اهداف مختلفی برای این فرآیند وجود دارد که در بالا ذکر شد. انواع مختلفی از دستگاه های کرگیری در ایران رایج است که عمدتاً با انرژی برق و مته‌های الماسه کار می‌کنند. با توجه به حساسیت عملیات،کرگیری باید تحت شرایط و الزامات خاصی انجام شود.
