مقدمه
ارتعاشات ناشی از زلزله می توانند خطرات جانی بسیار زیادی را به همراه داشته باشد.متاسفانه بعد از زمین لرزه های اخیر،همچون منجیل ،رود بار، بم ،سر پل ذهاب ایین نامه طراحی 2800 پیوست ششم طراحی لرزه ای و اجرای اجزای غیر سازه ای (والپست ها ،میانقاب ها ،والمش هاو…) بیان شده. وال پست مش یا وال مش،از دسته نوین وال پست های کارآمد و مقرون به صرفه هستند که به عنوان جایگزینی ویژه برای وال پست های سنتی یا فلزی مرسوم،به سرعت رشد کرده اند.وال مش ها از دو نوع جنس فایبر گلاسAR ویا توری فیبر کربن هستند.وال مش یک روش مهار لرزه ای دیوارها می باشد. در این روش خمش دیوار،یک طرفه و در راستای قائم میباشد بنابراین دیوار نیازی به وادار ندارد و محدودیتی در طول دیوار ندارد.
چرا والمش؟؟؟
- والمش ها از نظر اقتصادی،زمان اجرا،عدم نیاز به نیروی کار ماهر ،حمل و نقل مقرون به صرفه تر است.
- والمش ها به علت سبکی که نسبت به سایروالپست ها دارند وزن کمتری را به سازه وارد کرده و رفتار لرزه ای بهتری را دارند.
- نحوه نصب واجرای والمش ها راحت تر از وال پست های قلزی هستند.
- والمش ها به دلیل داشتن ابزاراجرایی کمتر فضای کار گاه را در حین کار شلوغ نمیکنند.
- یکی از دلالیل اقتصادی بودن والمش ها ،مهارها ویاوادارهای فلزی قائم وافقی و همجنین میله گردهای بستر حذف شده است.
- با اجرای والمش ها دیگر نگران رطوبت،حرارت و…نباشیدزیرا والمش ها مقاومت بالایی دارند و سالها با دوام بالا و بدون تغییر شکل پایدار می ماند.
- عدم آسیب به تیر یا سقف فوقانی در اثر میخ کوبی یا سوراخ کاریو…از جمله مزایای بهره گیری از چسب اپوکسی وال مش جهت اتصال نبشی به تیر است.
مصالح مورد استفاده در سیستم والمش
توری وال مش :
مش فایبر گلاس AR-Glass:
مش فایبر گلاس(شیشه مقاوم در برابر قلیا)،به طور خاص برای مقاومت در برابر اثرات خورنده قلیایی موجود در مواد مبتنی بر سیمان طراحی شده است ،دارای مقاومت تسلیم بیش از 1000MPaدارد.این نوع مش استحکام کششی عالی و چندین برابر فولاد ،پایداری فیزیکی ومقاومت در برابر مواد شیمیایی را ارئه می دهد.خواص مقاوم در برابر قلیایی این مش تضمین میکند که حتی درصورت قرار گرفتن در معرض مواد قلیایی موجود در سیمان یا ملات،بدون آسیب باقی بماندو عمل کند.مش فایبر گلاس به طور موثری از ایجاد ترک بر روی سطح دیوار در اثر تنش یا تغییرات دما جلوگیری میکند.مش فایبر گلاس به طور موثری از ایجاد ترک بر روی سطح دیوار در اثر تنش یا تغییرات دما جلوگیری میکند.
مش فایبر گلاس E-Glass:
این نوع مش با خواص عایق الکتریکی بالا،استحکام بالاو انعطاف پذیری بالایی که دارد در بازار شناخته میشودکه مقاومت تسلیم مجاز آن بیش از 1000MPaاست.
یکی از معایبی که این توری نسبت به مش فایبر گلاس ARدارداین است که ضد قلیا نمیباشد .پس بهتر از در محیط های قلیایی همچون ماتریس سیمانی،استفاده نگردد و از آنها در تقویت دیوارهای غیر سازه ای داخلی ساختمان که در معرض مستقیم آب و هوا نیستند،با استفاده از پلاستر گچی نتیجه بسیار خوبی را رقم بزند.
این نوع مش نسبت به مش فایبر گلاسARمقرون به صرفه تر است .مش AR-glassومشE-glassهر دو سبک وزن هستند ،و به راحتی می توان آنها را برش داد.
نکته راجب فایبر گلاس ها:
مقدار الیاف مورد نیاز با توجه به مشخصات آنها در حالت استفاده به صورت نواری حداقل gr/m^2100 ودر حالت استفاده به صورت سرتا سری gr/m^250 در هر سمت دیوار می باشد.
مقیاس وال مش فابر گلاس نوع ARبا نوع E-glass:
توری وامش معمولی که به عنوان E-glass نیز شناخته می شود،از الیاف شیشه ای ساخته شده است که حاوی آلومینا وآهک به عنوان اجزای اصلی ان است.این ماده به دلیل خواص عایق الکتریکی عالی و استحکام کششی بالا ،در کاربردهای متدوال از جمله ،ترمیم ترک و دیگر آسیب های موجود در بتن،اجرای سیستم FRCMو سیستم واا مش در مهار لرزه ای دیوار های غیر سازه ای ساختمان و به طور خلاصه در کاربردهایی که به استحکام کششی بالا نیاز است،استفاده می شود.
از سوی دیگر،توری وال مش مقاوم به قلیا (AR)،به طور خاص برای مقاومت در برابر محیط های قلیایی طراحی شده است.این توری والمش از انواع خاصی از الیاف شیشه ای ساخته شده که با پوشش ها یا مواد افزودنی مقاوم در برابر قبیایی پوشیده شده اند. این پوشش ها یا افزودنی ها،به محافظت از الیاف در برابر واکنش های شیمیایی که ممکن است در تماس با مواد قلیایی مثل ماتریس سیمانی رخ دهد، کمک می کنند.
مش فیبر کربن:
مش فیبر کربن ،پر قدرت ترین شبکه الیافی در بین انواع مش های FRPاست که میتواند تحمل کششی و مشخصات مکانیکی بهتر از فولاد و حتی بهتر از مش فایبر گلاس ARرا ارائه دهد.پس دیوار غیر سازه ای تقویت شده با وال مش فیبر کربن،به مراتب از دیوار های تقویت شده با وال مش فایبر گلاس،بهتر عمل می کنند.استفاده از مش فیبر کربن به عنوان توری وال مش،در کاربرد هایی با اهمیت بالا ،توصیه میگردد.با این توضیحات قابل ذکر است که قیمت این مش ،گران ترین توری وال مش است.
فیبر کربن پنج برابرقوی تر از فولاد است . وزن مش کربن در عین مقاومت بسیار بالای آن از مزایای ویژه این محصول است.مش فیبر کربن دارای مقاومت تسلیم بیش از MPa3000می توان به عنوان الیاف فیبر گلاس نامید.
پلاستر ها
پلاستر سیمانی
پلاستر سیمانی مخلوطی تک جزئی است که علاوه بر پوشاندن خلل و فرج و ایجاد استحکام مناسب بعنوان پوشش مطلوب و قابل قبول در محیط های مرطوب محسوب شده که با تغییر در نوع سیمان آن و یا افزودن افزودنی های مجاز و لازم میتوان خواص مورد نیاز آن را اصلاح نمود. فرمولاسیون پلاستر سیمانی به گونه ای است که قابلیت اجرا در ضخامت های نازک و ضخیم را فراهم آورده است .پلاستر سیمانیدر وال پست مش فایبر گلاس ARو فیبر کربن با استفاده از مدفون شدن در پلاستر اجرا می گردند.
ویژگی محصول :
- روش اعمال ساده وگیرش سریع
- مقاوم در برابر آب ها
- مخلوطی آماده بدون نیاز به الک کردن
- به علت چگالی کم پوشش دهی بالایی دارد
- مقاوم بودن در برابررطوبت حرارت و صوت که می توان همانند عایق از آن استفاده نمود.
پلاستر گچی
پلاستر گچی به دلیل خاصیت چسبندگی بالا،برای پوشش دادن والمش ها در تقویت دیوار های غیر سازه ای بسیار کار آمد است.با استفاده از پلاستر گچی می توانید،یک پوشش یکنواخت و مقاوم را روی وال مش ایجاد کنید و آن را با تمام قدر در جای خود تثبیت کنید.
گچ یک ماده معدنی سولفات نرم است که از سولفات کلسیم دی هیدرات تشکیل شده است.به طور کلی به شکل سنگ یافت می شود و به رنگ سفید است. پلاستر گچ خمیری است که از مخلوط کردن پودر گچ خشک و آب به نسبت مناسب به وجود می آید.و گاهی مقدار کمی تسریع کننده برای ساخت گچ بی آب استفاده می کنند.
کند گیر کننده هایی مانند اسید های آلی ،نمک های محلول،فسفات های بازی و پروتئین ها در پلاستر گچ برای کاهش زمان گیرش استفاده میشوند.
ویژگی محصول
- ظاهر زیبا و رنگ کاری بدون نیاز به اندود کاری مجدد
- استفاده در والپست مش فایبر گلاس و مش فیبر کربن
- گچ تا 6 ماه تاریخ انقضا دارد و در مدت 30 دقیقه به گیرش خود میرسد.
- پلاستر گچی در حین آتش سوزی دود نمیکندو شعله آتش را افزایش نمی دهد.
- پلاستر گچی می تواند ضخامت تا 25 میلی متر را هم دارا باشد
چسب های اپوکسی
چسب اپوکسی نوعی چسب دو جزئی است که از یک جزرزین اپوکسی و یک جز سخت کننده تشکیل شده است.هنگامی که این دو جز به نسبت صحیح با هم مخلوط شوند،یک واکنش شیمیایی رخ می دهد که منجر به سخت شدن چسب شده و یک پیوند قوی و با دوام تشکیل می دهد.
چسب ها به عنوان یک روش اتصال در صنعت ساختمان به شدت رواج دارند.
چسب ها رابعد از اجرای لایه ی اول پاشش پلاستر ها و تمیز نمودن سطح از رطوبت و مصالح به نبشی ها زده وچسباند.
استفاده از چسب به جای استفاده از روش های سنتی اتصال نظیر پیچ ومهره،جوش ویا میخ کوبی به دلیل ویژگی هایی که دارد ،بسیار مورد توجه واقع شده است.یکی از مزیت های آن می توان به کاهش زمان و هزینه نصب و اتصال قطعات است.همچنین جسب ها از نظر خواص مکانیکی و عایق بندی اتصال نسبت به سایر روش ها ویژگی های بهتری دارند.
نبشی منقطع
یکی دیگر از اجزای وال مش،نبشی منقطع است که در اتصال این سیستم بر روی ستون و تیر،نقش مهمی را بازی میکند.
نبشی ها توسط نرم افزار های مهندسی طراحی گشته و اجرا می کردد.
نبشی ها در واقع نیرو های حاصل از زلزله را مهار نموده و مجددا به حالت نخستین باز میگردد،بدون اینکه آسیب و تغییری در آن به وجود آید.
مراحل اجرای وال مش
دیوار چینی
شروع دیوار چینی به صورت معمول و استفاده از مصالح جدا کننده دیوار از قالب ،تیر و ستون مانند پشم سنگ ،پلی استایرن و یونولیت به گونه ای که دیوار در باربری جانبی مشارکت نکند.
- فاصله جداسازی دیوار از ستونها و اعضای قائم سازه ای باید برابر یک درصد ارتفاع کف تا کف طبقه باشد.
- فاصله جداسازی دیوار از سقف و تیر فوقانی باید برابر با حداکثر خیز دراز مدت تیر و یا 25میلی متر (هر کدام که بیشتر است)باشد.
اجرای نوار وال مش
برای اجرای والمش،ابتدا یک لایه پلاستر(سیمانی یا گچی)به ضخامت 2-3 میلی متر در محل مورد نظر روی دیوار به صورت پاششی با دست یا با دستگاه اجرا میگردد.پیش از اجرای این مرحله باید بستر زیرین پلاستر با پاشش آب مرطوب شود.
نوار های والمش با عرض مشخص بر روی دیوار ،قرار میگیرند.برای سهولت در اجرا با استفاده از میخ ،الیاف ها به صورت موقتروی دیوار ،نصب میشوند.
به دلیل ماهیت رفت و برگشتی نیروی باد و زلزله،تسلیح دیوار با استفاده از وال مش باید در هر دو سمت دیوار انجام گیرد.
اجرای پلاستر های ویژه وال مشی
وال مش ها با استفاده از پلاستر های گچی یاسیمانی پوشیده میشوند.
پلاستر ها چه از نوع گچی و چه از نوع سیمانی به صورت دستی پاشیده می شود.
پاشش پلاستر در مرحله دوم یعنی بعد از نصب نبشی با چسب نباید به نبشی ها برخورد کند.
نصب ناودونی یا نبشی منقطع
- نصب نبشی یا ناودونی به دیوار به گونه ای که کاملا به دیوار متصل نشود و بتواند عملکرد آزادانه داشته باشد.
- نصب نبشی با استفاده از چسب های اپوکسی دو جزئی انجام می گیرد.
- نبشی ها بعد از اجرای وال مش و پاشش لایه اول پلاستر هادر بالا و پایین و کنار ستون ها و تیر ها اجرا می گردد.
- در صورت وجود حداقل 50میلی متر کف سازی که پایین دیوار در داخل آن قرار گیرد نیازی به نبشی پایینی نمی باشد.
اجرای وال مش در باز شو ها
در صورتی که دیوار دارای درب و پنجره یا سایر بازشوها باشد نیازی به اجرای وادارهای قائم در اطراف بازشو نیست.با این حال،باید در لبه باز شو ها و دور تا دور آن نوار والمش اجرا شود.
اجرای وال مش در جانپناه
جهت مسلح نمودن دیوار های جان پناه می توان از وال مش استفاده نمود.الیاف شیشه اجرا شده روی دیوار جان پناه باید به کمک تسمه در دو طرف به دال سقف و وجه بیرونی تیر مهار شود. طول تسمه باید حداقل 10سانتی متر از عرض نوار الیاف بیشتر باشد.برای پایدار سازی دیوار بالکن نیز میتوان از وال مش شبیه چانپناه اجرا نمود.
نکته
با اجرای هر 3000متر مربع وال مش،نیاز است تا کیفیت مصالح مصرفی در آن کنترل شود.به کمک آزمایش سنجش مقاومت شبکه الیاف شیشه در برابر قلیا و سنجش عملکرد چسب اپوکسی وال مش کنترل کیفیت مصالح مصرفی صورت میگیرد.
دیتیل های اجرایی آیین نامه 2800و نشریه 691:
